1️⃣ KANADA | Poniedziałek

Po wizycie premiera Morawieckiego 

Podczas swojego pobytu w Kanadzie, premier Mateusz Morawiecki spotkał się z premierem Trudeau i wicepremier Chrystią Freeland, a także z premierem Ontario Dougiem Fordem oraz przedstawicielami branży energetycznej. Dyskutowano o rozwoju energetyki i bezpieczeństwa geopolitycznego. Rozmowy dotyczyły m.in. produkowanych w Kanadzie małych reaktorów modułowych.

Szefowie rządów obu krajów udali się też na spacer ulicą Roncesvalles, spotykając się z kanadyjskimi i polskimi obywatelami, odwiedzając restaurację Polonez, na posiłek z polskich pierogów.

Rozmawiano także o pomocy Ukrainie, zaś premier Morawiecki został zagadnięty przez premiera Trudeau o prawa osób LGBT w Polsce, co szczególnie uwypuklały kanadyjskie media

“Popieramy rozwój rodzin i życia rodzinnego i czasami jest to źle rozumiane, jako wyraz dyskryminacji w stosunku do innych ludzi. To nie ma miejsca” – powiedział Mateusz Morawiecki.

W miniony piątek, podczas pobytu premiera Morawieckiego, Ontario Power Generation i jego spółki zależne podpisały list intencyjny z firmą Orlen Synthos Green Energy o współpracy przy wdrażaniu i eksploatacji małych reaktorów modułowych SMR w Europie. Odbyło się to w Darlington, obok placu budowy pierwszego na świecie reaktora typu BWRX-300, który będzie też uruchamiany w Polsce.

List intencyjny ma na celu zawarcie umów na mocy których wdrażane będą małe reaktory modułowe w Polsce i w innych częściach Europy. Osobne umowy zawarły z Kanadą – Wielka Brytania i Czechy.

Pierwszy reaktor typu BWRX-300 powstanie w Darlington w 2028 roku, a niedługo potem w Polsce. 

Więcej – TUTAJ.

Wbrew parlamentarzystom, Johnston nie ustąpi

David Johnston, komisarz mianowany przez rząd liberalny do zbadania sprawy ingerencji chińskiej w kanadyjskie wybory, nie ustąpi ze swojego stanowiska,  mimo iż wnioskowała o to parlamentarna większości w Izbie Gmin.

Posłowie opozycji połączyli siły, uchwalając wniosek NDP, wzywający Johnstona do ustąpienia, ponieważ uważają, że jego związki z rodziną Justina Trudeau wskazują na konflikt interesów.

Wniosek o usunięcie Johnstona został przyjęty stosunkiem głosów 174 do 150 i choć jest tylko posunięciem symbolicznym to posłowie wysłali bardzo mocny sygnał do premiera Trudeau o tym, że Johnston nie ma zaufania Izby Gmin w kwestii przesłuchania publicznego.

David Johnston dał jasno do zrozumienia, że nie planuje zaprzestać swojej działalności, a jego mandat pochodzi od rządu, a nie od parlamentu.

Długa kolejka po 70 milionów

Setki ludzi zgłosiło się do Ontario Lottery and Gaming Corporation z roszczeniami do wielkiej wygranej w Lotto Max w wysokości 70 mln dolarów, nie podjętej regulaminowo w ciągu roku. Termin mija 28 czerwca, a w głównym biurze loteryjnym zgłoszono już 760 wniosków od potencjalnych szczęśliwców, którzy na ogół twierdzą, że zgubili kupon i probują to udowodnić. Pracownicy OLG usiłują to zweryfikować.

To największa wygrana loteryjna w historii Kanady, która nie została odebrana. Los został zakupiony w pewnym sklepie w Scarborough. Jeśli posiadacz losu  wartości 70 milionów dolarów nie zostanie terminowo ustalony, wygrana zostanie rozdysponowana na przyszłe bonusy lub promocje.

Każdego roku około 1% wygranych loteryjnych pozostaje nieodebranych.

Więcej – TUTAJ.

Awarie w Air Canada

Linie lotnicze Air Canada doświadczyły w czwartek awarii wewnętrznego systemu komunikacji, co doprowadziło do opóźnienia kilkuset lotów. To już drugi raz w ciągu tygodnia, gdy ta linia lotnicza została dotknięta takim problemem. Kilka dni wcześniej Amerykanie wstrzymali wszystkie loty Air Canada z powodu niesprecyzowanych wewnętrznych problemów z komputerem ale tamta przerwa trwała nieco ponad godzinę.

Air Canada twierdzi, że obie awarie są niepowiązane i że jest w trakcie modernizacji całego systemu przy użyciu technologii zewnętrznego dostawcy. 

Elektroniczny system, którego dotyczyła awaria, pozwala śledzić i w dowolnym momencie zidentyfikować lokalizację samolotu.

Ontario dołoży się do Stellantisa

Prowincja Ontario zgodziła się dołożyć jedną trzecią kwoty umowy z koncernem Stellantis, by mieć pewność, że fabryka akumulatorów do samochodów elektrycznych pozostanie w Windsor.

Premier Doug Ford powiedział, że umowa ze Stellantis to przede wszystkim sprawa rządu federalnego, a prowincja pomaga w jej finalizacji. Negocjacje wciąż trwają, ale na ten czas wstrzymano cześć robót. Stellantis skarży się, że rząd federalny nie honoruje umowy, ale też domaga się paru miliardów dolarów więcej niż pierwotnie planowano.

Premier Ford zapewnił też, że nie obawia się stworzenia precedensu dla innych firm, które myślą o zlokalizowaniu produkcji w Ontario.

Fabryka w Windsor ma być otwarta w przyszłym roku. Znajdzie w niej zatrudnienie 2500 osób.

Queen’s numerem 3 na świecie

Opublikowano najnowszy światowy ranking szkół wyższych, obejmujący ponad 1500 instytucji szkolnictwa wyższego.  W jego pierwszej dwudziestce znalazło się aż pięć kanadyjskich uczelni. A oceniano poziom nauczania, zarządzania, oraz stopień osiągania celów zrównoważonego rozwoju wyznaczonych przez ONZ.

Najlepiej w rankingu wypadł Queen’s University w Kingston w Ontario, zajmując wysokie 3. miejsce. Na 7. miejscu rankingu znalazł się University of Alberta, na 9. razem University of Victoria oraz Western University, a na 14. – Université Laval w Quebec City.

Pełen ranking Times Higher Education – TUTAJ.

Kleszcze i globalne ocieplenie?

Każdego roku wraz z wiosną rośnie zagrożenie wynikające z ukąszeń kleszczy. W Kanadzie od lat notuje się gwałtowny wzrost zachorowań na boreliozę. Według obliczeń Kanadyjskiej Agencji Zdrowia Publicznego (PHAC) w latach 2009-2022 zgłoszono 17.080 przypadków tej choroby ale według innych źródeł te dane są mocno niedoszacowane.

W tym roku zgłoszono tyle przypadków, że oficjalnie ogłoszono stan zagrożenia.

Są tacy, którzy twierdzą, że przyczyną gwałtownego skoku zachorowań jest globalne ocieplenie, które sprzyja rozmnażaniu się kleszczy w nowych miejscach. Niektórzy naukowcy z Agencji Zdrowia Publicznego twierdzą, że ze względu na ocieplający się klimat nowy zasięg geograficzny kleszczy cały czas się poszerza.

Inni obwiniają za boreliozę nieskuteczne metody leczenia. Standardowe terapie są krótkie, a niedoleczonych chorych odsyła się do reumatologów i psychiatrów.

Quebec wypiera język angielski

Od czwartku w prowincji Quebec obowiązuje nowe prawo językowe, które znacznie wpłynie tam na codzienne życie ludzi, m. in. utrudniając korzystanie z usług w języku angielskim, co wzbudziło niepokój w społecznościach anglojęzycznych.

Przepisy kontrowersyjnej Ustawy 96 wymagają od pracowników większości agencji rządowych obsługi klientów w języku francuskim, chyba że petenci są nowymi imigrantami, przybyłymi w ciągu ostatnich 6. miesięcy.

Ponadto firmy zatrudniające od 5 do 49 osób muszą ujawniać liczbę pracowników, którzy nie mogą płynnie komunikować się w języku francuskim, co uderza głównie w Montreal. Wiele osób obawia się, że jeśli nie osiągną odpowiedniego poziomu znajomości języka francuskiego, będą musieli przenieść się do Ontario.

Odtąd w Quebecu nawet rejestracja nowego telefonu lub zapisy do siłowni, muszą być zawierane w języku francuskim.